Lukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele
Lukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele kele kizunga ya Bas-Uele na Repubilika ya Kongo ya Dimokalasi. Yo ke vandaka ti mukumba ya kutwadisa mambu ya provense mpi ya kumonisa mambote ya bantu na bisika yina bo ke zingaka.
Mambu ya ntama
sobaLukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele me salama na kuwakana ti nsiku ya insi ya République démocratique du Congo ya mvu 2006, yina ke tuba nde luyalu ya provense fwete vanda na kiyeka ya fioti. Yo salaka lukutakanu na yo ya ntete na 2023 na nima ya kusala voti na mbala ya ntete na provense sambu na kusala bansoba na mutindu ya kutwadisa mambu sambu na kupesa provense kimpwanza ya mingi.
Kisika ya kuvanda
sobaLukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele na mbanza Buta, ntu-mbanza ya provense. Nzo ya lukutakanu kele nzo mosi ya mpa yina bo metungaka na mutindu mosi ya mbote sambu na kusadisa badevware mpi bisalu ya leta.
Nzutu na mutindu ya kutunga
sobaBantu yina ke ponaka bo na ba vote ya provense ke ponaka bo na lukutakanu ya kizunga. Bo yidikaka yo sambu yo twadisa mambu mbote mpi yo vanda ti bantu ya me fwana yina ke twadisa yo na bitini yonso ya provense.
Bantu
sobaNa kati ya bantu yina ke salaka na lukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele, beto lenda tanga bantu 18 yina bo ke ponaka na nsungi ya bamvula tanu. Bamfumu yai ya dibundu ke monisaka bantu yina ke ponaka bo na bimvuka ya kuswaswana na provense mpi bo ke salaka na mpila nde bantu yina me ponaka bo kusala mambu ya mbote.
Biro ya lukutakanu
sobaBiro ya lukutakanu ya Bansi kele kisika ya bisalu yina ke twadisaka bisalu ya Parlema. Yo kele ti mfumu15, kilandi ya mfumu, raporeur, mpi na bantangu yankaka, kilandi ya raporeur. Bo ke ponaka bo na kati ya bantu yina ke ponaka na konso provense.
Ba komite ya ntangu yonso
sobaLukutakanu ya kizunga kele ti ba commissions permanentes mingi sambu na kulonguka mpi kutadila bansiku ya mpa, mpi sambu na kutala mambu ya mfunu ya provense. Na kati ya bakomite yango beto lenda tanga :
- Komite ya Ke Talaka Mambu ya Mbongo;
- Komite ya Ke Talaka Mambu ya Kutunga Banzo ya Kimfumu;
- Commission ya mavimpi ya nitu, ya malongi ti ya mambu ya mavimpi ya bantu;
- Commission ya Agriculture, ya Environnement mpi ya Développement Rural.
Mikumba mpi mikumba
sobaKisalu ya ntete ya lukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele kele ya kubasisa bansiku, ya kutwadisa luyalu ya provense mpi ya kumonisa bantu.
Bampasi mpi mambu
sobaLukutakanu ya kizunga ke kutanaka ti mambu mingi ya mpasi26, mu mbandu :
- Kisalu ya kutomisa bisadilu: Kusadisa provense ya ke na kuyela na kuzwa banzila, balupitalu, mpi banzo-nkanda.
Kusadila bimvwama ya nsi-ntoto na mutindu ya mbote mpi na mutindu ya mbote sambu na mambote ya bantu.
- Kuvanda na Bumosi mpi Ngemba na Kati ya Bantu: Kuvanda na bumosi na kati ya bantu ya bikanda mpi ya binkulu ya kuswaswana.
- Kutomisa Bima ya Kulonguka: Kutomisa malongi mpi bisadilu yina kele na kati ya mikanda ya bantu mpi ya bantu ya kisalu ya Nzozulu ya Nkengi.
Lukutakanu ya kizunga ya Bas-Uele ke sala ngolo sambu na kununga mambu yai ya mpasi sambu na kunata mambote mpi kutomisa luzingu ya bantu na yo.