Mandyoko kele mwa yinti, yina ke salaka bambala ya kudya. Mandyoko kwizaka na Afrika katuka Amerika ya Sude. Bawu ke lâmbaka mandyoko samu na kusala madya, na mbandu fufú mpe kwanga.

Bambala ya mandyoko.
Manihot esculenta
Muntu ke funisaka mandyoko na ntângu.

Kinkulu soba

Bamputulukesi natinaka mandyoko katuka Amerika ya Sude tî Afrika ya Kati na bamvula nkama ya 16. Mpôva mandyoko kwizaka na ndînga kitupi.

W. O. Jones[1] longokaka nzila ya mandyoko katuka Brazil tî kuna Afrika. Yandi tubaka ti bantu bandaka kusala bilanga ya mandyoko na bayinsi na pene-pene ya nzâdi Kôngo na bamvula 1640-1650. Bawu zabaka kulâmba « mampa ya mandyoko ». Kasi mandyoko bandaka kuvwanda madya ya bilûmbu nyonso kaka na lubantiku ya bamvula 1900.

Mabuku soba

  1. (en) W. O. Jones, Manioc in Africa, Stanford University Press, Stanford, 1959, p. 31 ; 60, cité par Angelo Barampama, Le manioc en Afrique de l'Est : rôle et perspectives dans le développement agricole, Karthala, Paris ; IUED, Genève, 1992, p. 73 (ISBN 2-86537-388-6)